Phân khúc hành vi (Behavioral segmentation) là một phương pháp chiến lược trong marketing, được sử dụng để phân loại người tiêu dùng dựa trên hành vi, hành động, và cách họ tương tác với sản phẩm, dịch vụ, hoặc thương hiệu. Không giống như phân khúc nhân khẩu học hoặc tâm lý học (tập trung vào các đặc điểm hoặc niềm tin vốn có), phân khúc hành vi chia người tiêu dùng dựa trên các hành động và phản hồi có thể quan sát được đối với các kích thích marketing. Phương pháp này giúp doanh nghiệp cá nhân hóa các chiến dịch tiếp thị một cách chính xác hơn để đáp ứng nhu cầu và sở thích cụ thể của từng phân khúc khách hàng. Dưới đây là những khía cạnh chính của phân khúc hành vi:
Hành Vi Mua Sắm (Purchasing Behavior)
Phân khúc này liên quan đến việc chia người tiêu dùng dựa trên thói quen mua sắm, bao gồm:
- Tần suất mua hàng
- Giá trị giao dịch trung bình
- Mức độ sử dụng sản phẩm
- Lòng trung thành với thương hiệu
Ví dụ, một nhà bán lẻ có thể xác định các nhóm khách hàng như: người mua thường xuyên, người mua không thường xuyên, khách hàng lần đầu, hoặc khách hàng đã rời bỏ. Mỗi nhóm sẽ cần những chiến lược marketing khác nhau.
Mẫu Hình Sử Dụng (Usage Patterns)
Phân khúc theo mẫu hình sử dụng tập trung vào cách người tiêu dùng sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ, bao gồm:
- Tần suất sử dụng
- Dịp sử dụng
- Vòng đời sử dụng sản phẩm/dịch vụ
Ví dụ, một công ty phần mềm có thể phân loại khách hàng dựa trên:
- Mức độ thường xuyên sử dụng phần mềm
- Khả năng sử dụng toàn bộ tính năng hay chỉ một số tính năng cụ thể
- Thời gian họ đã sử dụng sản phẩm
Lòng Trung Thành với Thương Hiệu (Brand Loyalty)
Phân khúc hành vi cũng xem xét mức độ trung thành của người tiêu dùng đối với thương hiệu, bao gồm:
- Mua hàng lặp lại
- Hành vi chuyển đổi thương hiệu
- Sự ủng hộ thương hiệu
Doanh nghiệp có thể hướng tới khách hàng trung thành bằng cách cung cấp chương trình khách hàng thân thiết hoặc ưu đãi độc quyền để khuyến khích mua hàng lặp lại và thúc đẩy lòng trung thành với thương hiệu.
Hành Trình Mua Hàng (Purchase Journey)
Hiểu được hành trình mua hàng của người tiêu dùng là yếu tố quan trọng trong phân khúc hành vi. Điều này bao gồm việc xác định các giai đoạn khác nhau trong quá trình mua, như:
- Nhận thức
- Cân nhắc
- Quyết định mua
- Đánh giá sau mua
Bằng cách lập bản đồ hành trình mua hàng, doanh nghiệp có thể nhắm mục tiêu người tiêu dùng bằng các thông điệp và ưu đãi phù hợp ở từng giai đoạn để thúc đẩy họ tiến tới hành động mua hàng.
Lợi Ích Tìm Kiếm (Benefits Sought)
Phân khúc dựa trên lợi ích tìm kiếm liên quan đến việc xác định các nhóm khách hàng dựa trên lợi ích cụ thể mà họ mong muốn từ sản phẩm hoặc dịch vụ.
Ví dụ, một nhà sản xuất thực phẩm có thể phân loại người tiêu dùng dựa trên:
- Sự tiện lợi
- Yếu tố sức khỏe
- Hương vị
- Giá cả phải chăng
Nhờ đó, doanh nghiệp có thể tùy chỉnh các sản phẩm và thông điệp marketing để phù hợp với nhu cầu của từng nhóm.
